بچه ها در قرنطینه چه نمایند؟ - سبزا

به گفتۀ روان شناسان، دوران سختی است که در آن مسئولیت والدین افزایش یافته است، به گونه ای که باید حقایق موجود را در خصوص ویروس کرونا آشکارا بگویند و با فرزندان شان صادقانه صحبت نمایند و نگذارند آنان زیاد بترسند.

امروزه فضای سراسر دنیا، از جمله پاکستان را اخبار نگران نمایندۀ متعلق به ویروس کرونا و قرنطینه شدن شهرها، پُر نموده است. همه جا هیولای ترس و عدم اطمینان حاکم است. در خانه ها بیشتر در همین مورد بحث و مصاحبه می گردد. وقتی عظیم تر ها در خانه از این شرایط دچار نگرانی و اضطراب باشند، پس حال بچه ها بند در خانه چه خواهد شد؟

فهماندن (این معضل به) بچه ها عظیم تر نسبتاً سهل است و می توان آنان را با برخی از سرگرمی ها مشغو، نگهداشت؛ اما برخورد با فرزندان خردسال گاهی اوقات خیلی سخت است. بنابر این، در شرایط فعلی، به منظور رهایی بچه ها از آشفتگی ذهنی با برخی از بچه ها، والدین و روان شناسان، مصاحبه هایی انجام داده ایم و سعی داریم تا برنامه های ساده و تفریحی برای آن ها طرح کنیم.

اجیه و ارفعه در شهر کراچی زندگی می نمایند و این روز ها به دلیل قرنطینه در خانه هستند. من سعی کردم تا از این دو خواهر کوچک در خصوص فعالیت های روزمره شان و نیز دربارۀ ویروس کرونا بپرسم که تصورشان نسبت به این ویروس چه بوده و در ایام قرنطینه چه احساسی دارند؟

اجیه: کرونا یک میکروب است، کثیف است، قرمز است، نیش می زند.

ارفعه: ما خیلی لذت می بریم، مدرسه نمی رویم، مولوی صاحب به خانه نمی آید، ما در خانه درس می خوانیم، مهمان به خانۀ ما نمی آید. همه اسباب و وسایل خانه مثل کف، دیوارها، میزها، جایگاه ها، دستگیره ها و کمد ها را با دتول و مواد ضدعفونی پاک می کنیم. به پشت بام می رویم و... وقتی هم کرونا از بین برود و تمام گردد، با همۀ اعضای خانواده به باغ وحش می رویم.

دخترک های در خانه مانده در ایام قرنطینه، حرف های دل شان را بیان کردند، اما ما با پدرشان، شعیب حسان، نیز صحبت کردیم و از او پرسیدیم که چگونه با فرزندان شان در خانه وقت می گذرانند.

شعیب گفت که در ابتدا خود او نیز تحت فشار روحی قرار داشت، اما اکنون آرام و راحت است. او گفت: خانۀ ما خیلی عظیم نیست، اما، چون قرنطینه است، کوشش کردیم تا برای فرزندان ما راه هایی برای سرگرمی و مشغول شدن در خانه پیدا کنیم.

آن ها پس از چند ساعت درس خواندن احتیاج به بازی و تفریح دارند. شما حرف های دخترانم را شنیدید. ترس و هراسی ندارند. ما سعی نموده ایم تا فرزندان مان در این اوضاع نترسند، بلکه چیز های تازه ای بیاموزند. بهترین تجربۀ ما این است که به بچه ها داستان های باستانی اردو، باغ و بهار را می خوانیم. این کتاب را عمه عظیمم برایم خوانده بود و حال که آن را برای فرزندانم می خوانم، دریافتم که واقعاً کار سختی بوده است.

شعیب اضافه نمود: من از پدرم چیز های زیادی آموخته ام. ما باید با بردباری و استقامت به حرف های بچه ها گوش دهیم. لازم به ذکر است، اکنون پس از سال ها، در خانۀ ما بازی های لادو، سارق و سپاهی و ...، انجام می گردد. عصر ها برای بچه ها به همراه چای برخی چیزها، چون پاپ کورن، چیپس و... درست می گردد و چای عصرانه را با هم در فضای باز پشت بام صرف می کنیم. زیرا خیلی مهم است که بچه ها را مشغول، سرگرم و فعال نگه داریم.

به گفتۀ شعیب: هفتۀ اول قرنطینه، خانۀ ما اندکی شبیه یک فضای مهمانی بود. اما اکنون ما تهیۀ وعده های غذایی ساده را شروع نموده ایم و سعی داریم قناعت را به بچه ها بیاموزیم، زیرا در بسیاری از خانه ها (به دلیل فقر و تنگدستی) حتی آشپزی نمی نمایند؛ و این که بدانند که شرایط بیرون از خانه چیست، و این که به ویژه همه چیز را نمی توان همه وقت یافت.

روان شناسان چه می گویند؟

داکتر وامق علی، روان پزشک بیمارستان آغاخان است در زمینۀ مسایل روان شناختی بچه ها و نوجوانان فعالیت دارد. وی با اشاره به اوضاع پیش آمده به دلیل شیوع ویروس کرونا و قرنطینه، می گوید: دوران سختی است که در آن همۀ ما نگران و دل واپس عزیزان مان هستیم.

وی می افزاید: مسئولیت پدران و مادران زیاد شده است و باید حقایق موجود را در خصوص ویروس کرونا آشکارا بگویند و با فرزندان شان صادقانه صحبت نمایند.

او در این خصوص به چند مورد اساسی اشاره می نماید که به قرار زیر است:

1- آرامش تان را حفظ کنید و با دقت به حرف های فرزندان خود گوش فرا دهید. به آن ها این احساس را ندهید که شما به سخنان بچه هاۀ آنان توجه نمی کنید. نگاه بچه ها تیز است و زود خواهند دید که شما چقدر به آنچه می گویید، رفتار می کنید.

2- در خصوص این بیماری همه گیر، به بچه ها براساس سن و سال شان اطلاعات ساده و آسان بدهید. می توانید این کار را با یاری داستان پردازی انجام دهید. اما این نکته را نیز از قلم نیاندازید که بسیاری از مواردی که به وسیله تلویزیون و رسانه های اجتماعی به نشر می رسد، واقعی و درست نیست.

3- همچنین، پدر و مادر وظیفه دارند تا مراقب بچه های باشند که تلویزیون تماشا می نمایند و چه مدت زمان در برابر آن می گذرانند. در جریان قرنطینه، تمام خانواده باید اوقات تماشای تلویزیون را کاهش دهند، چون در این شرایط نگران نماینده، اطلاعات بیش از حد، می تواند باعث افزایش فشار های روحی گردد.

4- همچنین مهم است که به بچه ها بگوییم که چرا بیرون نمی رویم. چرا و چگونه این بیماری شیوع و گسترش پیدا می نماید، و برای جلوگیری از آلوده شدن چه کاری می توانیم انجام دهیم.

5- همچنین به آن ها بگویید که چرا خوردن غذای ساده و تازه در خانه ضروری است و چرا غذا از بیرون (رستوران ها و هتل ها) سفارش داده نمی گردد. آب زیاد بنوشید و به فرزندان تان نیز بنوشانید.

6- ضروری است که بچه ها را در ایام قرنطینه فعال و متحرک نگهدارید. برنامۀ مرتب روزانه برای آنان طرح ریزی کنید؛ مثلاً چه زمان درس بخوانند و چه وقت بخوابند. در این مورد تا حد امکان سخت گیر باشید تا بچه ها مطابق این برنامه اوقات شان را سپری نمایند. در کنار این، به آن ها فرصت دهید و بازی های مختلفی را در کنار هم انجام دهید.

در این محیطِ استرس آور چه چیزی می تواند بهتر باشد؟

حرا تضمین، روان شناسی که در زمینۀ آموزش عادت های جدید برای بچه ها فعالیت می نماید، می گوید: ما مدتی طولانی است که در خانه ها بند هستیم. البته این خبر خوبی نیست، اما یکی از مزیت های این دورانِ سخت آن است که همه افراد خانواده در کنار هم هستند و ضروری است تمامی اعضای خانواده سعی نمایند روی افکار مثبت و خوبی تمرکز نمایند.

برخی از پیشنهاد های او از این قرار است:

1- عظیمانِ خانواده باید در قدم نخست لحن و شیوۀ گفتارشان را تغییر دهند. در این شرایط سردرگم و استرس زا، نباید در قبال هیچ کسی قضاوت آمرانه کرد. با صدای بلند کسی را مخاطب قرار ندهید و این رفتار را به بچه ها نیز آموزش دهید؛ چون آنچه به نرمی گفته می گردد، همواره در ذهن و حافظه باقی می ماند.

2- پدر و مادر باید بچه ها را به خواندن کتاب تشویق نمایند. این بهترین فرصت است، چون والدین زمان زیادی در اختیار دارند. به بچه ها سخنان نیکو و خوب یاد دهید. گذشته از کتاب های درسی، توانایی یادگیری بچه ها را می توان افزایش داد.

به آن ها چند عنوان کتاب بدهید و سپس مسابقۀ علمی کوچک برگزار کنید؛ و در نهایت، اهدای یک جایزۀ کوچک می تواند تأثیرات عظیمی بر یادگیری آنان بگذارد.

3- به بچه ها می توان کار های آفرینشی مانند نقاشی و ترسیم آموزش داد. اگر در خانه کسی این هنر ها را بلد نباشد، می توان از فیلم های موجود در اینترنت استفاده کرد. خودتان بیاموزید و به فرزندان تان بیاموزانید.

4- آگاهی از اخبار، امر مهمی است، اما عظیم سالان نباید تحت تأثیر برخی از وقایع ناراحت نماینده قرار گیرند و نباید ترس و واهمه شان را به بچه ها نشان دهند. حتی اگر مسئله قابل نگرانی باشد، به آن ها بدون پنهان کاری تمام چیز ها را آشکارا بگویید.

5- در شرایط سخت به خود و فرزندان تان، آرام بودن آموزش دهید. همه جا را ترس فرا گرفته است و این ترس و اضطراب، سیستم ایمنی بدن ما را نیز ناتوان می سازد. بنابر این برای تغییر بهتر محیط، حرف های خوب بزنید. گاهی می توان با بچه ها نشست و عکس های قدیمی خانوادگی را نیز تماشا کرد.

6- در شرایط سخت و سخت، قدرت و تأثیرگذاری دین، ایمان و اعتقاد، انکارناپذیر است. به خدا اعتماد کنید، اوضاع بهتر خواهد شد و دوران ترس و نگرانی در گذر است.

منبع: ایندیپندنت