افرا، درامی گرم با دغدغه های محیط زیستی - سبزا

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، منتقدان تلویزیون اصولاً برای استدلال های خود پیرامون خودداری از تماشای سریال های این رسانه، تقید اغلب آن ها به مفاهیم و سوژه های بار ها استفاده شده، کستینگ بار ها آزموده و دیده شده و ساختار های یکنواخت را از جمله عوامل اصلی ذکر می نمایند. همان عواملی که طی سال های اخیر باعث شده بسیاری از سریال های شبکه نمایش خانگی گوی سبقت را از مجموعه های تلویزیونی بربایند و البته جریان ساز هم باشند.

حال آنکه تلویزیون با وجود محدودیت های ذاتی و ملاحظات گاه عادت شده، به هر حال پتانسیل های بالاتری برای جذب و حفظ مخاطب در قیاس با پلتفرم های رقیب دارد. در این میان هر گاه تلویزیون به سازندگان اعتماد نموده و از رجوع به حوزه های متنوع و بکر هراس به خود راه نداده، ماحصل رضایتبخش بوده و مردم را هم به سوی قاب جادو بازگردانده است.

آنچه در اسم مطلب حاضر برای افرا تعبیر به کلیشه زدایی و گریز از قالب های تکراری کردیم، در واقع نقاط قوت اصلی هستند که توانسته اند این سریال را در عین بعضی کاستی ها و به رغم پخش تنها شش- هفت قسمت، بدل به یکی از پربیننده ترین سریال های اخیر تلویزیون نمایند.

افرا سریال شبانه تازه شبکه یک سیما به کارگردانی بهرنگ توفیقی و تهیه نمایندگی محمدکامبیز دارابی و مجید مولایی در وهله نخست، از محتوای مناسبی سود جسته است. مضمونی متکی به مسائل مبتلا به بومی شمال کشور که با مهارت با عناصر دراماتیک معمول آمیخته شده و درامی گرم و درگیر نماینده را تشکیل داده اند که تماشاگر تشویق به تماشای آن شده است. همان طور که دیوید مک کوئین در کتاب راهنمای شناخت تلویزیون، یکی از علل توفیق سریال های خارجی بویژه در آمریکا، کره جنوبی، چین و تا حدودی هند را محلی بودن و تکیه شخصیت پردازی به فرهنگ و مناسبات بومی این کشور ها می دانند. نکته ای که ضمن روایتگری، ناخودآگاه فرهنگ و هویت رفتاری این کشور ها را هم به مخاطب خارجی منتقل و گوشزد می نماید.

روایت افرا هم دقیقاً از همین قاعده پیروی نموده است. قصه افرا در دو سوی به ظاهر موازی در حال توسعه و نضج است، اما در واقع بی شک بزودی این موازات با هنجار شکنی و برخورد ناگزیر، به گره افکنی های عمده ای ختم خواهد شد تا تنور سریال حسابی داغ گردد.

در سویی ما شاهد زندگی و فعالیت مسعود فروزش (با بازی جاندار روزبه حصاری) در مقام مأمور محیط بانی در استان گیلان روبرو هستیم. مردی به ظاهر عصبی و خشن با رفتار های افراطی که عشق و وابستگی عجیب و جنون آمیزی به شغلش دارد و در زندگی خانوادگی هم نتوانسته به توفیقی برسد. از سوی دیگر دلبستگی و شور عاشقانه پیمان (محمد صادقی) به خواهر مسعود (سارا باقری)، در سویه دیگر داستان خود خرده روایت هایی را پدید آورده که به مرور با زندگی مسعود، پیوند نامیمونی می خورند تا درام هوشمندانه قوام یابد و به وحدت برسد. در این میان کاراکترهایی، چون برادر پیمان (پژمان بازغی)، حاج محمود پدر مسعود (مهدی سلطانی) و دیگر شخصیت هایی که احتمالاً بزودی معرفی خواهند شد، آرام آرام چنان به ضرورت چرخش های روایی، تغییر کارکرد خواهند داشت که بیننده در تصمیم برای پیگیری افرا، تردید به خود راه ندهد. در این بستر، نویسنده بخوبی و به دور از شعارزدگی، به اهمیت محیط بانی در حراست از جنگل های سرسبز و حیات وحش ارزشمند شمال کشور هم پرداخته و دغدغه های کاراکتری متعصب و مسئولیت شناس و همکارانش را نمودی عینی بخشیده است. حوزه ای که علی رغم اهمیتش در حفظ اکوسیستم شگرف و زیبای شمال، همچنان چندان برای تماشاگران شناخته شده نیست. این مهم زمانی ماهیت خطیرتری هم پیدا می نماید که از آمار تقدیم 120 شهید در زمینه تامین امنیت محیط زیستی کشور سخن به میان می آید.

چه بسا البته بهتر می بود که فیلمنامه ورودی در حد بضاعت داستان به زندگی شکارچیان غیر مجاز هم داشته باشد تا داستان به ورطه یک سویگی نیفتد.

مواردی که اگرچه پیشتر در سینما با معدود فیلم هایی بویژه در سینمای خسرو معصومی، چون رسم عاشق کشی، جایی در دوردست و ... تبلور یافته بود، اما در تلویزیون کمتر محلی از اعراب داشت. حال شبکه یک سیما با سریال افرا ورود قابل قبولی به این حوزه داشته است تا واقعیات بعضاً تلخ آنرا بدون تعارف و احتیاط های بی مورد، در دل یک درام عاشقانه به تصویر بکشد.

البته هنوز حتی یک سوم از قصه افرا هم روایت نشده و باید دید این مجموعه در ادامه چطور می تواند رضایت بینندگانش را تداوم بخشد و روی موضوع حساس و جالبی که برگزیده مانور دهد.